Czym jest urlop macierzyński i komu przysługuje?
Urlop macierzyński to urlop obowiązkowy dla każdej aktywnej zawodowo kobiety, która właśnie została mamą. Jego podstawowym celem jest regeneracja sił po porodzie. Częściowo jednak możesz skorzystać z niego jeszcze przed urodzeniem dziecka (maksymalnie 6 tygodni) – wówczas zyskasz czas na przygotowanie się do porodu, zgromadzenie wyprawki dla dziecka i powitanie nowego członka rodziny.
Urlop macierzyński przysługuje:
- matce dziecka – po porodzie obowiązkowo musisz wykorzystać 14 tygodni, a po upływie tego okresu możesz wrócić do pracy;
- ojcu dziecka – może on wykorzystać pozostałą część urlopu macierzyńskiego.
Prawo do urlopu macierzyńskiego mają również osoby, które przyjęły dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza – to tzw. urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego. Z kolei skrócony urlop macierzyński przysługuje kobiecie po poronieniu.
Jaki jest wymiar urlopu macierzyńskiego?
Podstawowy wymiar urlopu macierzyńskiego wynosi 20 tygodni. Na dłuższy urlop możesz liczyć, gdy ciąża jest mnoga – wówczas urlop macierzyński trwa od 31 do 37 tygodni.
Wymiar urlopu macierzyńskiego po urodzeniu więcej niż jednego dziecka:
- 31 tygodni – po urodzeniu bliźniąt;
- 33 tygodnie – po urodzeniu trojga dzieci;
- 35 tygodni – po urodzeniu czworga dzieci;
- 37 tygodni – po urodzeniu pięciorga i więcej dzieci.
Identyczny jest wymiar urlopu macierzyńskiego dla rodzin zastępczych. Niższy jest natomiast wymiar skróconego urlopu macierzyńskiego – może on trwać 8 tygodni, przy czym obowiązkowych jest tylko 7 dni.
Jak skorzystać z urlopu macierzyńskiego?
Chcesz skorzystać z urlopu macierzyńskiego jeszcze przed porodem? Masz zamiar podzielić się urlopem macierzyńskim z ojcem dziecka – planujesz powrót do pracy po upływie 3,5 miesiąca? Pamiętaj, że musisz poinformować o tym pracodawcę, a zatem złożyć wniosek lub przedstawić akt urodzenia dziecka.
Powyższa zasada obowiązuje też ojca, który będzie korzystał z urlopu macierzyńskiego – pracodawca powinien otrzymać wniosek na 14 dni przed planowaną datą rozpoczęcia urlopu. Konieczne będzie też dołączenie do wniosku dokumentów, np. oświadczenia mamy dziecka, że nie będzie ona korzystać z pozostałej części urlopu.
Kto i kiedy wypłaca zasiłek macierzyński?
Po urodzeniu, przysposobieniu lub przyjęciu dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej masz prawo do zasiłku macierzyńskiego. Warunek jest jeden – pracodawca musi odprowadzać za Ciebie składki na ubezpieczenie chorobowe. Możesz je też odprowadzać samodzielnie, gdy prowadzisz działalność gospodarczą.
Czy masz szansę na zasiłek macierzyński, jeżeli jesteś osobą bezrobotną? Owszem – to zasiłek rodzicielski (tzw. kosiniakowe). Jest on przyznawany niezależnie od wysokości uzyskiwanych dochodów i wynosi 1000 zł.
Zasiłek macierzyński wypłaca:
- pracodawca – jeżeli pracujesz na etat, a firma zatrudnia nie więcej niż 20 osób;
- ZUS – w pozostałych sytuacjach.
Ile wynosi zasiłek macierzyński w 2023 roku?
Jeżeli oczekujesz dziecka, możesz zastanawiać się, ile wynosi zasiłek macierzyński w 2023 r. Nie chcesz zagłębiać się w niuanse? Pomoże Ci kalkulator macierzyńskiego – w mniej niż minutę wyliczysz, ile pieniędzy będzie wpływać na Twój rachunek bankowy w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego.
Chcesz samodzielnie obliczyć wysokość zasiłku macierzyńskiego? W pierwszej kolejności należy ustalić podstawę wymiaru zasiłku.
Sposób wyliczenia podstawy wymiaru zasiłku zależy od tego, czy pracujesz na umowę o pracę, czy też prowadzisz działalność gospodarczą. Jeżeli:
- pracujesz na etat – uwzględniane jest Twoje przeciętne wynagrodzenie za 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc urodzenia dziecka, które jest pomniejszane o 13,71 proc.;
- prowadzisz działalność gospodarczą – pod uwagę brana jest średnia deklarowana podstawa składki chorobowej z ostatnich 12 miesięcy, która również jest pomniejszana o 13,71 proc.
Zasiłek macierzyński przysługuje w okresie nie tylko urlopu macierzyńskiego, ale również urlopu rodzicielskiego.
Masz do wyboru dwie formy wypłacania zasiłku macierzyńskiego:
- 100 proc. zasiłku przez pierwsze 20 tygodni (podczas urlopu macierzyńskiego), a następnie 70 proc. przez kolejne 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego;
- 81,5 proc. wysokości przez cały rok (podczas urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego). Wówczas jednak musisz złożyć wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego nie później niż 21 dni po porodzie.
Podobne tematy