Konwencje genewskie zostały podpisane po II wojnie światowej. Weszły w życie 21 października 1950 roku. W latach 50-tych XX wieku konwencje genewskie ratyfikowały 74 państwa, w latach 60-tych 48, a w latach 70-tych i 80-tych jeszcze 20. Na początku lat 90-tych, po upadku Związku Radzieckiego, Konwencje Genewskie ratyfikowało rekordowe 26 państw. Konwencje genewskie są uważane za jeden z najważniejszych aktów prawnych dla stosunków międzynarodowych, zwłaszcza dziś.
Mamy przyjemność przedstawić artykuł przygotowany w porozumieniu z hackngo.pl
Artykuł 3
Trzecia Konwencja Genewska wyznacza standardy traktowania jeńców wojennych (POW). Traktat ten chroni życie i mienie członków wojska, milicji, bojowników ochotników oraz osób cywilnych udzielających pomocy personelowi wojskowemu. Artykuł 3 stanowi, że “jeńcy wojenni będą traktowani z szacunkiem, godnością i humanitarnie.”
Nieludzkie traktowanie zostało zdefiniowane jako akty, które powodują poważne cierpienie lub obrażenia u osoby, lub atakują godność innej osoby. Przykładami nieludzkiego traktowania są akty tortur, akty naruszające prawa człowieka oraz przestępstwa przeciwko godności osobistej. Obejmują one wszelkie czyny, które naruszają prawo osoby do godności ludzkiej, w tym zbrodnie wojenne. Definicja nieludzkiego traktowania odnosi się również do użycia siły. Ponadto każdy czyn, który jest nieludzki, musi być “niezgodny z zasadami humanitaryzmu i sprawiedliwości.”
Jeńcy wojenni mają prawo do humanitarnego traktowania, niezależnie od ich narodowości. Muszą otrzymać pomoc medyczną i religijną opiekę ministerialną. Mocarstwo zatrzymujące musi również zapewnić wszelkie niezbędne środki transportu dla personelu medycznego. Ponadto, personel medyczny i kapelani powinni mieć możliwość odwiedzania jeńców wojennych poza obozem. Mocarstwo zatrzymujące zapewni im niezbędne środki komunikacji.
Mocarstwo zatrzymujące jest również zobowiązane do zapewnienia swoim jeńcom wojennym odpowiedniego wyżywienia i wody pitnej podczas procesu ewakuacji. Podczas procesu ewakuacji, Mocarstwo zatrzymujące musi zapewnić jeńcom wojennym humanitarne traktowanie i warunki nie gorsze niż w Mocarstwie zatrzymującym. Mocarstwo zatrzymujące może ścigać zarzuty karne wobec osób podejrzanych o popełnienie zbrodni wojennych, ale nie może więzić tych, którzy stosują zgodną z prawem przemoc.
Ochrona jeńców wojennych
Konwencja genewska nakreśla prawa i obowiązki wszystkich stron konfliktu, w tym osób pozbawionych wolności. Konwencja genewska gwarantuje, że jeńcy wojenni muszą być traktowani w sposób humanitarny. Obejmuje to ochronę przed przemocą, zastraszaniem, zniewagami i publiczną ciekawością. Minimalne warunki przetrzymywania są również określone przez Międzynarodowe Prawo Humanitarne, które obejmuje przepisy dotyczące zakwaterowania, żywności i higieny. Konwencja genewska zapewnia również szeroką ochronę cywilnym internowanym podczas międzynarodowych konfliktów zbrojnych. W szczególności internowane osoby cywilne nie mogą być poddawane torturom ani innemu okrutnemu, poniżającemu traktowaniu.
Zgodnie z Konwencją wszystkie osoby przetrzymywane jako jeńcy wojenni muszą być traktowane w sposób humanitarny. Dotyczy to zarówno strażników, władz wojskowych, jak i osób prywatnych. Jeńcy wojenni nie mogą być poddawani bezprawnym działaniom, które zagrażają ich życiu lub zdrowiu. Nie mogą być również poddawani eksperymentom naukowym lub medycznym, a także nie mogą być poddawani okaleczeniom fizycznym. Powinni mieć możliwość porozumiewania się ze swoimi przedstawicielami w obozach.
Konwencja genewska stanowi również, że Mocarstwa zatrzymujące zapewnią wszelkie niezbędne udogodnienia w celu ułatwienia komunikacji między więźniami i ich przedstawicielami. Muszą one mieć możliwość skonsultowania się w razie potrzeby z prawnikiem. Muszą one zapewnić, że wprowadzą w życie wszystkie propozycje złożone w tym celu. Należy regularnie konsultować się z przedstawicielami zatrzymanych więźniów. W razie potrzeby można również zwrócić się o pomoc do Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża i Unii Europejskiej.
Podczas pobytu w więzieniu przedstawiciele więźniów muszą być wybierani swobodnie w tajnym głosowaniu co sześć miesięcy. Przedstawiciele ci muszą być wybrani spośród więźniów nie będących funkcjonariuszami. Ich mianowanie musi być zatwierdzone przez władzę zatrzymującą, która musi poinformować o tym Mocarstwo Chroniące. W przypadku braku możliwości ich zatwierdzenia, Moc chroniąca może odmówić wyznaczenia przedstawicieli. Przedstawiciele ci są odpowiedzialni za reprezentowanie interesów więźniów. Przedstawiciele ci są również odpowiedzialni za utrzymanie praw i wolności jeńców wojennych zgodnie z Konwencją Genewską.
Protokoły dodatkowe
Protokoły dodatkowe do Konwencji Genewskich z 1949 roku są instrumentami prawnymi, które określają sposób traktowania osób chronionych. Zakazują one tortur, morderstw oraz innych okrutnych, poniżających lub nieludzkich czynów. Zakazują również brania zakładników i niesprawiedliwego sądzenia jeńców wojennych. Nakazują także zbieranie i opiekę nad rannymi i chorymi. Przyznają stronom konfliktu pewne prawa i zobowiązują strony do wprowadzenia w życie pewnych części konwencji.
Jak sama nazwa wskazuje, Protokoły Dodatkowe do Konwencji Genewskiej zawierają dodatkowe zasady traktowania ludności cywilnej w strefach wojennych. Personel medyczny służący w operacjach humanitarnych powinien mieć dostęp do niezbędnych miejsc i podlegać tym samym standardom, co inny personel medyczny. Musi być również chroniony. Protokoły określają również szczegółowe warunki dotyczące zatrudnienia personelu medycznego poza granicami swojego kraju. Oczekuje się, że strony wprowadzą tę część w życie tak szybko, jak to możliwe.
Konwencje genewskie z 1949 roku były dobrym początkiem, ale w ich realizacji zabrakło kilku ważnych elementów. W okresie zimnej wojny charakter konfliktów zbrojnych uległ znacznej zmianie. Większość konfliktów zbrojnych stała się wewnętrznymi wojnami domowymi i stawała się coraz bardziej asymetryczna, co powodowało większe straty wśród ludności cywilnej. Protokoły dodatkowe miały na celu poprawę sytuacji i zapobieganie poważnym naruszeniom. Osoby odpowiedzialne za poważne naruszenia międzynarodowego prawa humanitarnego muszą zostać osądzone i poddane ekstradycji.
Protokoły dodatkowe do konwencji genewskiej z 1949 r. ustanawiają również ochronę personelu medycznego i żołnierzy, w tym tych uwięzionych w strefach wojennych. Zakazują one tortur, naruszania godności osobistej i wykonywania egzekucji bez wyroku. Chronią również ludność cywilną, w tym osoby przebywające na statkach szpitalnych. Mają kluczowe znaczenie dla ochrony praw ludności cywilnej na terytoriach okupowanych. Nie istnieją inne prawa gwarantujące ochronę ludności cywilnej. Oprócz Konwencji Genewskiej z 1949 roku istnieją inne umowy międzynarodowe, które chronią ludność cywilną w strefach wojennych.
Wymagania dotyczące ratyfikacji
Stany Zjednoczone i inne państwa sygnatariusze Konwencji Genewskiej muszą ratyfikować protokół, jeśli chcą go stosować w praktyce. Konwencja ta chroni prawa osób wysiedlonych, zwłaszcza kobiet i dzieci. Państwa są również zobowiązane do użyczenia swoich dobrych usług w rozwiązywaniu sporów, a to należy do MKCK. Poza tym protokół opiera się na prawach człowieka.
Konwencje genewskie z 1949 roku i jej protokoły dodatkowe z 1967 roku zostały podpisane przez największe mocarstwa Europy. Weszły w życie 21 października 1950 roku. W konwencjach szczególną rolę odgrywają przesiedleńcy i ludność cywilna. Wojownicy muszą traktować jeńców wojennych w sposób humanitarny. Muszą też udzielać państwom neutralnym informacji o swoich jeńcach i umożliwiać oficjalne wizyty w swoich obozach jenieckich. Ponadto państwo musi być neutralne, gdy dochodzi do konfliktu.
Konwencje genewskie są zbiorem prawa międzynarodowego publicznego, znanym również jako prawo humanitarne konfliktów zbrojnych. Celem tych konwencji jest zapewnienie minimalnej ochrony, standardów humanitarnego traktowania i podstawowych praw. Konwencje te dotyczą traktowania jeńców wojennych, ludności cywilnej oraz żołnierzy niezdolnych do walki. Pierwsza Konwencja Genewska została wprowadzona przez Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca w celu ochrony praw rannych żołnierzy w czasie wojny.
Państwa mogą ratyfikować konwencję tylko wtedy, gdy spełnią określone wymagania. Traktat musi być ratyfikowany przez dwa rządy. Traktat wejdzie w życie sześć miesięcy po złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych przez Wysokie Umawiające się Strony. Należy zaznaczyć, że obecna Konwencja może zostać zmieniona, jeśli będzie to konieczne. Konwencja genewska jest traktatem międzynarodowym zawieranym między państwami i podmiotami zbrojnymi.
Konflikty objęte konwencjami genewskimi
Konwencje genewskie z 1949 roku oraz protokoły dodatkowe zapewniają ochronę prawną ofiarom konfliktów zbrojnych. Zasady te mają zastosowanie do obu stron, niezależnie od tego, czy druga strona jest sygnatariuszem którejkolwiek z nich. Wiele z tych zasad zostało sformułowanych w celu ochrony ludności cywilnej, ale charakter dzisiejszych konfliktów zbrojnych uległ drastycznej zmianie. Większość konfliktów to obecnie wewnętrzne wojny domowe i asymetryczne, z większą liczbą ofiar cywilnych.
Do niemiędzynarodowych konfliktów zbrojnych ma zastosowanie wspólny artykuł 3 konwencji genewskich. Ten wspólny artykuł jest podobny do minikonwencji w ramach większej konwencji genewskiej i określa podstawowe zasady, od których nie można zrobić odstępstwa. Zasady te stanowią ramy postępowania w przypadku konfliktu między siłami zbrojnymi, zorganizowanymi grupami zbrojnymi lub dysydentami. Zasady te mają zastosowanie do trwałych i uzgodnionych operacji wojskowych, ale nie do sporadycznych aktów przemocy.
We wschodniej części Ukrainy konflikt zbrojny spowodował spustoszenie wśród ludności cywilnej i trwa już prawie osiem lat. Zginęło kilka osób, miliony zostały przesiedlone, doszło do powszechnego zniszczenia infrastruktury cywilnej. Rozdzielające się siły rządowe i wspierane przez Rosję grupy zbrojne dzieli 427-kilometrowa linia kontaktu. Jest to poważny problem zarówno dla organizacji humanitarnych, jak i ludności cywilnej.
Konwencje genewskie powstały w 1949 roku po II wojnie światowej, kiedy to wojownicy nadal nadużywali zasad zawartych w poprzednich konwencjach. Doprowadziło to do zorganizowania międzynarodowej konferencji w celu skodyfikowania istniejących zasad, co ostatecznie zaowocowało czterema odrębnymi konwencjami. Dotyczyły one traktowania ludności cywilnej i jeńców wojennych oraz zapewniały ochronę ludności cywilnej podczas konfliktu. Symbol Czerwonego Krzyża stał się uznawanym na całym świecie oznaczeniem osób objętych pomocą w czasie wojny.
Podobne tematy