Konwencja genewska chroni dziennikarzy i personel z nimi związany przed skutkami działań wojennych w strefach konfliktów. W artykule omówiono prawa i obowiązki pracowników mediów oraz ochronę prawną, jaka przysługuje im na mocy Konwencji. Ten artykuł jest pierwszym z serii poświęconej Konwencji Genewskiej. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o tym, jak dziennikarze i ich współpracownicy mogą korzystać z Konwencji. Ten artykuł jest również dobrym źródłem informacji dla osób zainteresowanych tym, jak Konwencja Genewska chroni dziennikarzy.
Artykuł 79 Konwencji Genewskiej chroni dziennikarzy przed skutkami działań wojennych
Chociaż dziennikarze nie mogą uczestniczyć w wojnie, są chronieni przez międzynarodowe prawo humanitarne przed krzywdą, która może ich spotkać podczas relacjonowania konfliktu. Zgodnie z art. 79 Konwencji Genewskiej, dziennikarze są “obywatelami zaangażowanymi w niebezpieczną misję zawodową” i “korzystają z ochrony przyznanej ludności cywilnej na mocy międzynarodowego prawa humanitarnego”. Zgodnie z Konwencją Genewską dziennikarze mogą być chronieni przed skutkami działań wojennych i arbitralnymi środkami stosowanymi przez którąkolwiek ze stron konfliktu.”
Konwencja genewska uznaje prawo dziennikarzy do pracy w strefie konfliktu, jeśli przestrzegają oni obowiązujących praw i zasad. Konwencja chroni również dziennikarzy przed skutkami działań wojennych i zapewnia podstawowe gwarancje dla dziennikarzy znajdujących się we władzy strony konfliktu. Obejmuje to ochronę przed atakami zagrażającymi życiu lub zdrowiu, torturami, okrutnym lub nieludzkim traktowaniem, braniem zakładników lub arbitralnym pozbawieniem wolności.
Zgodnie z III Konwencją Genewską dziennikarze są klasyfikowani jako osoby cywilne dołączone do sił zbrojnych. Zgodnie z Konwencją Genewską dziennikarze nie są szpiegami, nie mogą być aresztowani i mają prawo do opieki medycznej na polu walki. Jednak art. 79 Konwencji Genewskiej chroni dziennikarzy tylko w międzynarodowych konfliktach zbrojnych, a dziennikarze mogą wnioskować o rozszerzenie protokołu na wewnętrzne konflikty zbrojne, co zdarza się rzadko.
Czwarta Konwencja Genewska chroni osoby chronione przed skutkami działań wojennych. W szczególności dziennikarze są chronieni przed atakami na ich honor, gwałtami i przymusową prostytucją. Stanowi ona również, że “osoby chronione nie mogą być poddane żadnemu niekorzystnemu traktowaniu z powodu ich rasy, religii lub pochodzenia narodowego.”
Podczas IV Światowego Forum Mediów Elektronicznych (WEM Forum), które odbyło się w Meksyku w dniach 12-13 listopada 2009 r., wezwano do podjęcia trwałych i konkretnych działań międzynarodowych. Sponsorowane przez UNESCO wydarzenie wezwało również rządy do zapewnienia ochrony dziennikarzy poprzez uchwalenie przepisów dotyczących wolności słowa. W przedmiotowej rezolucji zachęca się również rządy krajowe do przestrzegania konwencji genewskiej poprzez uchwalanie własnych przepisów i regulacji. Jest to ważny krok naprzód.
Ochrona dziennikarzy jest głównym problemem dla mediów. Konflikt zbrojny stwarza poważne zagrożenia dla dziennikarzy. Ich bezpieczeństwo jest często zagrożone, ponieważ dochodzi do celowych aktów przemocy wobec dziennikarzy. W związku z tym zawodowi dziennikarze powinni unikać relacjonowania w strefach konfliktu. Nie powinni też być celem ataków ze względu na swój zawód. Konwencja genewska chroni ich przed skutkami działań wojennych.
Zawarta w Konwencji ochrona dziennikarzy dotyczy obywateli państw neutralnych, którzy znajdują się na terytorium okupowanym lub objętym wojną. Muszą oni pozostawać w kontakcie ze swoim normalnym przedstawicielstwem dyplomatycznym. Strony konfliktu muszą nadać skuteczność takim propozycjom. Od tej zasady istnieją jednak wyjątki. Obywatel państwa neutralnego również może być chroniony, o ile jego kraj należy do państwa neutralnego.
Ochrona prawna pracowników mediów
Czwarta Konwencja Genewska zapewnia znaczącą ochronę prawną dziennikarzy w sytuacjach międzynarodowych konfliktów zbrojnych. Konwencja zakazuje stosowania przemocy wobec dziennikarzy i innych pracowników mediów oraz zakazuje wszelkich form tortur i naruszania godności osobistej osób zatrzymanych. Ponadto dziennikarzom i innym pracownikom mediów gwarantuje się sprawiedliwy proces, jeśli zostaną zatrzymani za relacjonowanie jakiegokolwiek konfliktu. Ochrona ta ma zastosowanie do dziennikarzy i pracowników mediów niezależnie od kontekstu.
Chociaż Konwencja Genewska nie wspomina o Żydach lub osobach kolorowych, uznaje fakt, że dziennikarze są cywilami. Ponadto obiekty dziennikarskie kwalifikują się jako obiekty cywilne i są chronione przed atakami zarówno przez traktaty, jak i prawo zwyczajowe. W związku z tym konieczne może być stworzenie bardziej szczegółowych zabezpieczeń dla dziennikarzy. W międzyczasie dziennikarze mogą korzystać z takiego samego poziomu ochrony prawnej jak inni dziennikarze. Jest jednak mało prawdopodobne, by stało się to w najbliższym czasie.
Ponadto dziennikarze nadal będą potrzebowali odpowiedniej ochrony przed przemocą i groźbami. Oznacza to, że należy im wydawać dowody tożsamości. Należy zauważyć, że Konwencja Genewska jest jednym z największych międzynarodowych zgromadzeń dziennikarzy i ważne jest, aby chronić ich w jak największym stopniu. Oprócz dowodów osobistych dziennikarze powinni otrzymać specjalny dowód osobisty, który będzie ich identyfikował jako takich. Dowód osobisty powinien zapewnić im odpowiednie bezpieczeństwo i ograniczyć korzystanie z prywatnej eskorty.
W konsekwencji tych ograniczeń Konwencja Genewska nie uzyskała powszechnie obowiązującego uznania. Chociaż dziennikarze mają ochronę na mocy tego traktatu, nadal istnieje wiele niejasności dotyczących jego wdrażania. Nie jest również jasne, czy dziennikarze mogą być chronieni w strefach wojny. Osoby pracujące w strefach konfliktu często nie mają innego wyjścia, jak tylko stawić czoła tym zagrożeniom. W przypadku międzynarodowego konfliktu zbrojnego dziennikarze muszą być objęci szczególną ochroną. Konwencja genewska zobowiązuje Organizację Narodów Zjednoczonych do zapewnienia takiej ochrony.
Jednak we współczesnych sytuacjach konfliktowych rola dziennikarzy na wojnie uległa drastycznej zmianie. Wiarygodność tej ochrony została podważona przez Stany Zjednoczone, które interpretują międzynarodowe prawo humanitarne w sposób, który pozostawia dziennikarzy bezbronnymi. Konwencja genewska musi podjąć działania i ponownie podkreślić znaczenie dziennikarzy dla społeczeństwa. Może nawet przyjąć nowy status dla dziennikarzy. Ponadto dziennikarze powinni mieć możliwość relacjonowania obszaru konfliktu z neutralnego miejsca, aby mogli uniknąć szkody dla siebie i opinii publicznej.
Oprócz tych prawnych zabezpieczeń, Konwencje Genewskie chronią również prawa dziennikarzy w strefach konfliktu. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych oraz rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1738 (2006) obejmują ochroną dziennikarzy. Ponadto konwencje powinny być uzupełnione o działania mające na celu uczynienie bezpieczeństwa dziennikarzy kwestią dla wszystkich. Jest to ważne w przypadku międzynarodowego konfliktu zbrojnego. Na przykład ONZ może rozważyć zmianę konwencji genewskich w celu poprawy ochrony dziennikarzy.
Ochrona personelu stowarzyszonego
Czwarta Konwencja Genewska zapewnia szeroką ochronę dziennikarzom i innym pracownikom mediów uwikłanym w wojnę. Choć może trudno o tym myśleć, ochrona ta jest niezbędna dla osób pracujących nad niebezpiecznym zadaniem. MKCK zapewnia pomoc prawną i wsparcie dla dziennikarzy i innych pracowników mediów, którzy znaleźli się w rękach strony walczącej. Dziennikarze i pracownicy mediów są często pomijani, a przecież ich życie i środki do życia są zagrożone.
Należy wprowadzić specjalne środki ochronne dla dziennikarzy, które zwiększą ich ochronę, a jednocześnie zmniejszą ich zależność od prywatnej eskorty. Ponadto dziennikarze powinni być powiadamiani o wszelkich zmianach w Konwencji Genewskiej drogą elektroniczną. Konwencja genewska powinna być regularnie aktualizowana, aby odzwierciedlić ostatnie zmiany w mediach i potrzebach ochrony. Konwencja Genewska chroni dziennikarzy i organizacje medialne przed przemocą fizyczną. Ale ochrona dziennikarzy i innych pracowników mediów to delikatny proces.
Chociaż konwencje genewskie zapewniają dziennikarzom szczególną ochronę, często nie jest jasne, jak ta ochrona ma zastosowanie w praktyce. Na przykład dziennikarze często muszą podróżować do wrogich stref, aby relacjonować konflikt. Dziennikarzom trudno jest również chronić swój sprzęt. Konwencje genewskie wymagają, aby państwa zawiadamiały z wyprzedzeniem o wszelkich atakach na dziennikarzy. Dzięki wymogowi uprzedzenia dziennikarze są chronieni. Ponadto mają oni prawo do otrzymania odszkodowania za odniesione obrażenia.
Aby chronić dziennikarzy, Konwencja Genewska wzmocniła międzynarodowe prawa dotyczące ochrony personelu towarzyszącego. Konwencja genewska stanowi również ramy dla ustanowienia praw krajowych. MPH powinno podkreślać karny charakter ataków na dziennikarzy, a prawa krajowe powinny kryminalizować bezprawne aresztowania i ataki na dziennikarzy. Może to pomóc w ochronie dziennikarzy, którzy pracują na rzecz Konwencji Genewskiej. Istnieje również kilka sposobów na wzmocnienie ochrony dziennikarzy.
Ochrona dziennikarzy ma kluczowe znaczenie, ponieważ są oni notorycznymi celami. Słowa i obrazy, które tworzą dziennikarze, mają wielką moc. Ważne jest, aby odbiorcy zdawali sobie sprawę z wagi ochrony dziennikarzy. Żaden pojedynczy podmiot nie może wypełnić tej misji samodzielnie; musi to być wspólna odpowiedzialność. Niezależnie od tego, czy dziennikarz pracuje dla dużej firmy, czy dla małej gazety, jego życie jest ważne i zasługuje na najlepszą możliwą ochronę. Jaki jest więc najlepszy sposób ochrony dziennikarzy?
Podobne tematy